II woja światowa odmieniła miasto, które straciło swój wielonarodowościowy charakter. Społeczność żydowska, stanowiąca przed wojną około jednej trzeciej mieszkańców całkowicie zniknęła. Około 10 tys. Osób zagazowano w ciężarówkach w Chełmnie, a ponad tysiąc trafiło do getta Litzmannstadt. W kraju nastąpiła przemiana ustrojowa, zapanował nowy ład.
Poniżej zamieszczamy link do tekstu Tomasz Polkowskiego, dyrektora Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola na temat wyzwolenia oraz formowania się nowej władzy.
https://www.zdunskawola.pl/pl/aktualnosci/1853-pamiec-ofiarom-okupacji