27 września 2022 r. w I Liceum Ogólnokształcącym odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej braci Kisielewiczów, Mariana, Jerzego oraz Tadeusza. Byli oni przedwojennymi absolwentami Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Kazimierza Wielkiego w Zduńskiej Woli. Ich historia była szczególnie tragiczna, ponieważ śmierć braci dzieliło siedemnaście miesięcy 1944 oraz 1945 r.
Pierwszy zginął por. Marian Kisielewicz „Ostroga” dowódca walczącej na Wileńszczyźnie 23 Brasławskiej Brygady Armii Krajowej. Stracił życie 21 czerwca 1944 r. w ataku na niemiecki transport kolejowy pod Łokcianami (pośmiertnie awansowany do stopnia majora). Równo pięć miesięcy później, 21 listopada 1944 r. w katastrofie lotniczej w Long Ashton nieopodal Bristolu zginął por. pil. Jerzy Kisielewicz. Wraz z nim życie straciło jeszcze sześciu lotników z 1662 Heavy Conversion Unit. Kolejnym ciosem była śmierć trzeciego z braci Tadeusza, który zmarł równo rok później 21 listopada 1945 r. w wyniku ciężkiej choroby. Był on wysiedlony ze Zduńskiej Woli przez Niemców w 1939 r. i według rodzinnych przekazów trudne warunki okupacyjne odbiły się bardzo negatywnie na jego stanie zdrowia.
Inicjatorem odsłonięcia tablicy była Grupa Rekonstrukcji Historycznej „Chrobry I” ze Zduńskiej Woli. Ogromnego wsparcia w tym przedsięwzięciu udzieliła Pani Danuta Łukaszewicz, siostrzenica braci Kisielewiczów, 1 Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Wielkiego oraz Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola. Pomysł wykonania tablicy narodził się wśród członków GRH „Chrobry I” w październiku 2021 r. Udali się wtedy do Wilna prowadzić lekcje historyczne dla uczniów polskich szkół. Opowiedzieli m.in. o życiu Mariana Kisielewicza „Ostrogi”. Historia zarówno jego, jak również jego braci była znana tylko bardzo wąskiemu gronu entuzjastów. Fundacja tablicy miała więc być formą wydobycia jej na światło dzienne i rozpropagowania. W tym celu członkowie GRH „Chrobry I” przygotowali również wystawę pod tytułem „W siodle i w powietrzu- historia braci Kisielewiczów”.
Uroczystość uświetnili swoją obecnością m.in. bliscy braci Kisielewiczów w postaci ich siostrzenicy Danuty Łukaszewicz oraz Błażeja Żylińskiego. W uroczystości udział wzięli także prezydent Miasta Zduńska Wola Konrad Pokora wraz z zastępcą wiceprezydentem Pawłem Szewczykiem, starosta Powiatu Zduńskowolskiego Hanna Iwaniuk oraz wicestarorsta Wojciech Rychlik, Maciej Jarosiński skarbnik Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, a także Tomasz Polkowski dyrektor Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola. Obecni byli również przedstawiciele Policji, Straży Pożarnej oraz Straży Miejskiej. Uroczystość poprowadził Paweł Baczyński, nauczyciel historii w 1 Liceum Ogólnokształcącym. Na początku uczniowie ze szkolnego Klubu Armii Krajowej przeczytali biogramy braci Kisielewiczów, następnie Daniel Buszyński z GRH „Chrobry I” opowiedział o idei wmurowania tablicy. Potem nastąpiła modlitwa, którą odmówił ks. prał. dr. Dariusz Kaliński dziekan dekanatu zduńskowolskiego. Odsłonięcia tablicy dokonała pani Danuta Łukaszewicz oraz Tomasz Siemienkowicz, dyrektor 1 Liceum Ogólnokształcącego.
Następnie uczestnicy mogli obejrzeć wystawę „W siodle i w powietrzu- historia braci Kisielewiczów”, która jest obecnie eksponowana w szkolnej czytelni. O 13.35 odbyła się lekcja dla uczniów szkolnego klubu AK prowadzonego przez Pawła Baczyńskiego. Uczniowie mogli posłuchać opowieści pani Danuty Łukaszewicz o losach jej rodziny. Głos zabrał również pan Maciej Jarosiński. Członkowie GRH „Chrobry I” zaprezentowali także broń i umundurowanie żołnierzy 23 Brasławskiej Brygady Armii Krajowej.
Tekst Daniel Buszyński
Fot. Paulina Buszyńska